Aktualności

Rzecznik Finansowy zwrócił się do Sądu Najwyższego z wnioskiem o podjęcie uchwały rozstrzygającej, czy bliscy osób żyjących, ale ciężko poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych mogą żądać od ubezpieczyciela sprawcy wypadku wypłaty zadośćuczynienia? Z analiz RzF wynika, że sądy w podobnych sytuacjach mają zupełnie rozbieżne stanowiska.

- To już 20. wniosek o uchwałę Sądu Najwyższego, licząc od 2003 r. kiedy dostaliśmy takie uprawnienie. Korzystamy z niego tylko wtedy, jeśli dostrzeżemy rozbieżności w orzecznictwie w rzeczywiście ważnych społecznie kwestiach. Tak jest i tym razem – powiedziała Aleksandra Wiktorow, Rzecznik Finansowy. Wyjaśnia, że prosi o rozstrzygnięcie, czy bliskim osoby żyjącej, ale poważnie poszkodowanej w wypadku komunikacyjnym należy się zadośćuczynienie ze względu na naruszenie tzw. dóbr osobistych. A jeśli tak, to czy powinno być ono wypłacane z OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

W głównej mierze chodzi tu o przypadki obejmujące tzw. stany termalne czy wegetatywne. To takie, w których poszkodowany żyje, ale nie ma z nim żadnego kontaktu lub jest on mocno ograniczony, a leczenie nie rokuje znaczącej poprawy. Uchwała SN będzie miała zatem istotne znaczenie również dla bliskich osób poszkodowanych w wyniku błędów medycznych np. tych popełnionych przy porodzie.

- Naszym zdaniem w takiej sytuacji bliscy powinni być uprawnieni do zadośćuczynienia. Widzimy jednak, że są sądy, które mają podobne zdanie i takie, które go zdecydowanie nie podzielają. Stąd wniosek mający na celu ujednolicenie linii orzeczniczej i zapewnienie przewidywalności roszczeń. Orzeczenie SN z naszego wniosku będzie kolejną precyzyjną wskazówką zarówno dla bliskich poszkodowanych i ich pełnomocników, samych zakładów ubezpieczeń, jak i sądów powszechnych rozstrzygających te bardzo skomplikowane sprawy. Da nam też tak oczekiwaną przez wszystkich interesariuszy przewidywalność – zaznaczył Aleksander Daszewski, radca prawny koordynator zespołu prawnego w Biurze Rzecznika Finansowego.

W uzasadnieniu wniosku o uchwałę RzF przywołał 14 prawomocnych rozstrzygnięć. W połowie przypadków sądy orzekły, że bliskim może przysługiwać zadośćuczynienie. W drugiej połowie były zdania przeciwnego. Dodatkowo w dwóch sprawach sąd orzekł, że jeśli uszkodzenia ciała wynikają z wypadku komunikacyjnego, tego typu roszczenie można kierować do ubezpieczyciela, który wystawił polisę OC sprawcy. W dwóch przypadkach sąd nie potwierdził takiej możliwości.

- Co istotne, wyroki dotyczą bardzo podobnych stanów faktycznych, a orzeczenia są diametralnie różne. Przywołujemy na przykład wyrok zasądzający po 80 tys. zł zadośćuczynienia dla dwójki małoletnich dzieci. Ich ojciec uległ poważnemu wypadkowi drogowemu. Obecnie jest niezdolny do samodzielnej egzystencji, nie może więc uczestniczyć w ich wychowaniu. To zdaniem sądu uzasadnia wypłatę zadośćuczynienia, ze względu na naruszenie dobra osobistego w postaci więzi emocjonalnej łączącej osoby bliskie. W bardzo podobnej sytuacji inny sąd całkowicie oddalił powództwo żony i dwójki dzieci. Widać więc potrzebę ujednolicenia linii orzeczniczej, żeby w przyszłości uniknąć takich sytuacji – podkreślił Tomasz Młynarski, radca prawny w Biurze Rzecznika Finansowego.

Zapytanie do Sądu Najwyższego o rozstrzygnięcie rozbieżności to jedno z uprawnień Rzecznika Finansowego o najsilniejszym wpływie na praktykę podmiotów rynku finansowego. Od 2003 SN 17 razy podejmował orzeczenia (w powiększonym składzie) na wniosek RzF, w 16 przypadkach podzielając zapatrywanie Rzecznika na rozstrzyganą sprawę. Do tej pory większość z wniosków dotyczyło obszaru ubezpieczeń, szczególnie OC komunikacyjnego. W jednym z orzeczeń Sąd Najwyższy przesądził, że dobra osobiste osób bliskich zostają naruszone w przypadku spowodowania śmieci poszkodowanego.

Pełna treść wniosku Rzecznika jest dostępna pod adresem:
https://rf.gov.pl/...
AM, news@gu.com.pl
(źródło: EuCO)